Począwszy od 11—12 roku życia rozpoczyna się nowa faza rozwoju dziecka: wchodzi ono w okres zwany dojrzewaniem albo dorastaniem. W okresie tym dokonują się przełomowe zmiany zarówno w rozwoju fizycznym i fizjologicznym organizmu jak też w psychice i świadomości człowieka. Mimo że organizm ludzki stanowi jedność psychofizyczną, nie należy utożsamiać pubertacji, czyli pokwitania, z dojrzewaniem w sensie psychologicznym. Niewątpliwie dojrzewanie płciowe i towarzyszący mu tzw. skok pokwitaniowy, który przejawia się w gwałtownym tempie przyrostu wysokości ciała i jego ciężaru, rzutują na przeobrażenia psychiczne. Hormonalne przestrojenie całego organizmu wpływa na przejściowe zachwianie równowagi układu nerwowego. Pobudzenie przeważa w tym okresie nad hamowaniem, wskutek czego młodzież zachowuje się często w sposób nieopanowany, jest wybuchowa i rozdrażniona, ulega łatwo afektom.
