Przez włączanie w procesie rozwiązywania zadań systemu wzajem­nie powiązanych operacji umysłowych młodzież wyższych klas szkoły średniej dochodzi do zrozumienia coraz bardziej ogólnych i abstrak­cyjnych teorii z rozmaitych dziedzin wiedzy oraz może zaspokajać swe zainteresowania problematyką naukową, zarówno filozoficzną i społecz­ną, jak i związaną z naukami ścisłymi. Myślenie logiczne jako wyższa forma utrzymywania równo­wagi między organizmem a środowiskiem nie wytwarza się jednak sa­morzutnie, wyłącznie na zasadzie samoregulacji, lecz kształtuje się i or­ganizuje pod wpływem nauczania, które jest jednym z dominują­cych czynników rozwoju psychicznego człowieka w tym okresie życia. Jak podkreślają psychologowie radzieccy N. Mienczyńska, D. Bogojaw- leński i in., rozwój myślenia dokonuje się w miarę „ćwiczenia myśli”, w procesie opanowywania wiedzy w szkole.