Postępy w rozwoju umysłowym dziecka w młodszym wieku szkolnym wiążą się ściśle ze zmianami jakościowymi w jego inteligencji. W myśl teorii Piageta, inteligencja jako forma przystosowania organiz­mu do środowiska nabiera w tym okresie charakteru operacyjnego, tzn. czynności umysłowe dziecka organizują się już w określone struktury logiczne. Struktury te cechuje odwracalność: na podstawie wyniku czyn­ności dziecko potrafi odtworzyć jej punkt wyjścia, a jego działania mogą zmierzać w dwu przeciwstawnych kierunkach. Doprowadza to m. in. do zrozumienia zasady stałości, czyli zachowania masy (około szóstego roku życia), a następnie ciężaru i objętości (około dziewiątego i jedena­stego roku życia).