Wraz z wie­kiem rozszerza się zakres cech, sposobów zachowania i problemów pod­dawanych ocenie i krytyce, a ocena ta zarówno w odniesieniu do innych ludzi, jak i do samego siebie staje się coraz bardziej dojrzała i obiektyw­na. Osobowość młodzieży kształtuje się też w coraz większej mierze dzięki procesom samowychowania, które w powiązaniu z pozytywnymi elementami środowiska wychowawczego powodują zmiany przede wszy­stkim cech charakteru. Wyraża się w nich stosunek człowieka do siebie i do społeczeństwa. Trudno jednoznacznie określić, w jakim wieku człowiek istaje się dorosły. Jeżeli przyjmiemy kryterium biologiczne i będziemy uważali możliwość wydania na świat potomstwa za cechę przesądza­jącą o dorosłości człowieka, ogarnie nas od razu szereg wątpliwości. Przeciętna wieku dojrzewania płciowego w naszej szerokości geogra­ficznej kształtuje się przecież w przedziale 12—15 roku życia, tym­czasem społeczeństwo nie uważa ludzi w tym wieku za dorosłych ani zwyczajowo, ani formalnie.